Mensgericht, duurzaam & innovatief
IIA-publicatie: Psychologische veiligheid
Samen met 6 andere experts schreven we mee aan een vaktechnische publicatie over Psychologische Veiligheid. Een onderwerp dat ons nauw aan het hart gaat, omdat het raakt aan het welzijn van het individue én de strategische prestaties van organisaties. In dit vaktechnische rapport beschrijven we waarom psychologische veiligheid een belangrijk strategisch thema voor organisaties is, waarom het niet mag ontbreken op de auditkalender en geven we praktische handvatten en voorbeelden over hoe dit onderwerp te auditen.
Psychologische veiligheid is een cognitieve staat van de psyche die zich manifesteert in de overtuiging dat ik mijn collega’s kan vertrouwen en ik jegens hen openhartig kan – of zelfs moet – zijn. De overtuiging omvat ook dat ik het risico kan nemen om een idee, een zorg of een vraag tijdens interactie kan inbrengen. Psychologische veiligheid richt zich op het creëren van een veilige werkomgeving waarin mensen met goede intenties en inzet kunnen werken en intermenselijk risico durven te nemen, zonder dat zij bang zijn voor de (sociale) consequenties. Men ervaart vertrouwen, respect en de ruimte om openhartig te zijn en initiatief te nemen.
Psychologische veiligheid gaat niet over ‘aardig zijn’ maar over kwalitatief betere gesprekken voeren met elkaar. Het is de basis om met elkaar te leren en te verbeteren. De aanwezigheid ervan stimuleert openheid, innovatie en cocreatie. Afwezigheid van psychologische veiligheid veroorzaakt angst om gevoelige zaken uit te spreken en disfunctionele stilte. Dat kan een verhoogd risico geven op een lagere performance van de organisatie, minder werkplezier en onbenut potentieel van de mensen die er werken. Daarom is psychologische veiligheid zowel een strategische kans maar, bij het ontbreken daarvan, ook een risico.
Onderzoek naar psychologische veiligheid kan op diverse wijzen worden opgenomen op de auditkalender. Bijvoorbeeld als auditvariabele in een reguliere audit, als separaat onderzoek en als onderdeel van het uitvoeren van een oorzaakanalyse naar de onderliggende problematiek van bevindingen. Dit omdat psychologische veiligheid als onderliggende laag binnen een organisatie effect kan hebben op veel andere onderwerpen.
De publicatie
In de vaktechnische publicatie beschrijven we wat psychologische veiligheid is en waarom dat van belang is voor organisaties en al haar medewerkers, en daarmee dus ook voor internal audit. Centraal staat hoe psychologische veiligheid onderzocht kan worden in de context van internal audit. Vanuit de wetenschappelijke literatuur zijn er verschillende praktische handvatten te vinden om psychologische veiligheid te onderzoeken, zoals vanuit onderzoeken van Amy Edmondson (2019) en Elmira Nijhuis (2023) en de boeken van Timothy Clark (2020) en Joriene Beks met Hans van der Loo (2020).
We richten ons dus niet alleen op theorie, maar geven ook handvatten voor operationalisatie van de modellen tot concrete normenkaders en de passende technieken hoe die te onderzoeken. Ook beschrijven we een aantal praktijkcasussen van audits naar psychologische veiligheid. Aanvullend beschrijven we het belang van psychologische veiligheid voor de IAF zelf, als team en tijdens het auditproces, met speciale aandacht voor de rol van leiderschap binnen een IAF in dit kader.
Hartelijk dank voor de mooie samenwerking aan IIA Nederland en de co-auteurs: Ignatia Mannoe, Keetie Polderman-de Boer, Jop Adriaans, Marijn Oudshoorn en Erik Pothast.
Dit artikel is op 27 mei 2024 gepubliceerd op www.auditmagazine.nl. Bron: link
De publicatie (NL) is op 21 juni 2024 gepubliceerd op www.iia.nl. Bron: link. De publicatie verscheen op 11 juli 2024 ook in het Engels op www.iia.nl. Bron: link.